HASTA HAKLARI
Hasta ile sağlık çalışanları arasında bireysel ve toplumsal düzeyde ortaya çıkan, sağlık çalışanlarının hastaya ve hastanın sağlık çalışanlarına karşı görev ve sorumlulukları olan, daha iyi sağlık ortamı için hasta ve sağlık çalışanlarının birlikte sahip çıkması gereken haklardır.
Hak kavramını; insanın doğuştan getirdiği ve daha sonra hukuk düzeninin verdiği maddi-manevi yetkiler olarak tanımlamak mümkündür.
İnsan, sadece insan olmasından dolayı doğuştan bazı hakları kazanarak dünyaya adımını atmaktadır. İnsan haklarını kısaca; tüm insanların her açıdan doğuştan eşit ve özgür olması diye tarif etmek mümkündür. Söz konusu bu özgürlük, başkalarının haklarına saygılı olmak ve bu hakları çiğnememe zorunluluğu ile dengelenmiştir. Çeşitli insan hakları bulunmaktadır. Hasta hakları da temel insan haklarından birisidir.
Başlıca Hasta Hakları şunlardır:
Hizmetten genel olarak faydalanma
Adalet ve hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde sağlık hizmetlerinden faydalanma. Irk, dil, din ve mezhep, cinsiyet, felsefi inanç, ekonomik ve sosyal durumları dikkate alınmadan hizmet alma hakkı vardır.
Bilgilendirme ve bilgi isteme
Her türlü sağlık hizmetlerinin ve imkânlarının neler olduğunu öğrenmeye ve sağlık durumu ile ilgili her türlü bilgiyi sözlü ve yazılı isteme hakkı vardır.
Sağlık kuruluşunu ve personelini, seçme ve değerlendirme
Sağlık kuruluşunu seçmeye, değiştirmeye ve seçtiği sağlık tesisinde verilen sağlık hizmetlerinden faydalanmaya, sağlık hizmeti verecek vermekte olantabiplerin ve diğersağlık çalışanlarının kimliklerini, görev ve unvanlarını öğrenmeye seçme ve değiştirmeye hakkı vardır.
Mahremiyet
Gizliliğe uygun bir ortamda her türlü sağlık hizmeti almaya hakları vardır.
Reddetme, durdurma ve rıza
Tedaviyi reddetmeye, durdurulmasını istemeye, tıbbi müdahalelerde rızasının alınmasına ve rıza çerçevesinde hizmetten faydalanmaya hakkı vardır.
Güvenlik
Sağlık hizmetini güvenli bir ortamda almaya,
Dini vecibeleri yerine getirebilme
Sağlık tesisinin imkânları ölçüsünde ve idarece alınan tedbirler çerçevesinde, dini vecibelerini yerine getirmeye hakkı vardır.
İnsanı değerlere saygı gösterilmesi, saygınlık görme ve rahatlık
Saygı, itina ve ihtimam gösterilerek, güler yüzlü, nazik, şefkatli bir ortamda, her türlü sağlıklı şartlar sağlanmış gürültülü ve rahatsız edici bütün etkenler giderilmiş bir sağlık hizmeti almaya hakkı vardır.
Ziyaret ve refakatçi bulundurma
Sağlık tesislerince belirlenen tarz ve esaslar çerçevesinde ziyaretçi kabul etmeye ve mevzuatın ve sağlık tesisinin imkânları ölçüsünde ve hekimin uygun görmesi halinde refakatçi bulundurmaya hakkı vardır.
Müracaat, Şikâyet ve dava hakkı
Haklarının ihlali halinde, mevzuat çerçevesinde her türlü başvuru, şikâyet ve dava hakkını kullanmaya hakkı vardır.
HASTA SORUMLULUKLARI
Son dönemde hasta haklarının yanında bir de ‘’Hasta sorumluluğu’’ kavramı ortaya çıkmıştır. Genel olarak, hastanın bir sağlık kuruluşuna başvurmadan önce başvurduktan sonraki süreçte yerine getirmesi gereken ödev ve yükümlülüklerdiye tarif edilebilir. Hastanın sorumluluklarını boyutlandırmamız mümkündür. Kısaca maddeler halinde sıralayabiliriz.
1. Genel Sorumluluklar
Kişiler kendi sağlığına dikkat etmek için elinden geleni yapmalı ve sağlıklı bir yaşam için verilen tavsiyelere uymalıdır. Kişi uygunsa kan verebilir ya da organ bağışında bulunabilir. Basit durumlarda kişiler kendi bakımlarını yapmalıdır.
2. Sosyal Güvenlik Durumu
Hasta; sağlık, sosyal güvenlik ve kişisel bilgilerindeki değişiklikleri zamanında bildirmek durumundadır. Hasta; sağlık karnesinin (Bağ-kur, Yeşil Kart gibi) vizesini zamanında yaptırmak zorundadır.
3. Sağlık Çalışanlarını Bilgilendirme
Hasta; yakınmalarını, daha önce geçirdiği hastalıkları, yatarak herhangi bir tedavi görüp görmediğini, eğer varsa halen kullandığı ilaçları ve tüm sağlığıyla ilgili bilgileri tam, eksiksiz vermelidir.
4. Hastane Kurallarına Uyma
- Hasta; başvurduğu sağlık kuruluşunun kural ve uygulamalarına uymalıdır.
- Hasta; Sağlık Bakanlığı ve diğer sosyal güvenlik kurumlarınca belirlenen sevk zincirine uymalıdır.
- Hastanın; tedavi, bakım ve rehabilitasyon sürecince sağlık çalışanları ile işbirliği içinde olması beklenir.
- Hasta; randevulu hizmet veren bir sağlık tesisinden yararlanıyorsa randevunun tarih ve saatine uyması ve değişiklikleri ilgili yere bildirmesi gerekir.
- Hasta; hastane personelinin, diğer hastaların ve ziyaretçilerin haklarına saygı göstermelidir.
- Hasta; hastane malzemelerine verdiği zararları karşılamak zorundadır.
5. Tedavisi İle İlgili Önerilere Uyma
- Hasta; tedavisi ve ilaçlarla ilgili tavsiyeleri dikkatle dinlemeli ve anlayamadığı yerleri sormalıdır.
- Hastanın; tedavisiyle ilgili önerilere uyum sağlayamama durumu söz konusu ise bunu sağlık çalışanına bildirmesi gerekir.
- Hasta sağlık, bakım ve taburculuk sonrası bakım planını beklendiği gibi doğru anlayıp anlamadığını belirtmesi gerekir.
- Hasta; uygulanacak tedaviyi reddetmesi veya önerilere uymamasından dolayı doğacak sonuçlardan kendisi sorumludur.
HASTANEMİZDE ZİYARET HANGİ GÜNLERDE ve SAATLERDE YAPILMAKTADIR?
Ziyaret Saatleri (Hastanelerimizde her gün ziyaret vardır)
- Hafta içi => 13.00 - 14.00 /18.00-19.00
- Hafta sonu => 13.00 - 14.00 /18.00-19.00
Yoğun Bakım ziyaret saatlerimiz
- Her gün gündüz => 13.00-13.30
- Akşam => 16.00-16.30
Saatleri arasında olup yoğun bakımın müsait olmadığı durumlarda hasta ziyaretleri ertelenebilinir ya da saati değiştirilebilir.
HASTANIN SAĞLIĞI İLE İLGİLİ KİME VEYA KİMLERE BİLGİ VERİLİR?
- Hasta erişkin ve şuuru açık ise; Kendisine veya önerdiği birinci derece yakınına bilgi verilir.
- Hastanın şuuru kapalı ise; Birinci derece yakınına bilgi verilir.
- Hasta çocuk ise; Ebeveynine bilgi verilir.
- Üçüncü şahıslara hasta ile ilgili bilgi verilmez.
GECE NEDEN HASTA ZİYARETİ YAPILMAMALIDIR?
- Gece yalnızca nöbetçi sağlık personeli bulunur, sayıları azdır.
- Ziyaretçiler, onları gereksiz meşgul eder, hizmetin kalitesini düşürürler.
- Hastane güvenliğini bozar.
- Uyuyan hastalar rahatsız olur.
- Hasta hakları ihlal edilir.
REFAKATÇİLERİN UYMASI GEREKEN GENEL KURALLAR
- Refakatçi kartınızı yanınızda taşıyınız.
- Vizite esnasında servis dışında bekleyiniz.
- Hastanızda herhangi bir beklenmedik olay meydana geldiğinde acilen hemşirenize haber veriniz.
- Refakat ettiğiniz hasta dışındaki hastalara hemşirelerden izin alarak destek veriniz.
- Hastanız ameliyat oldu ise hemşirenizin talimatı olmadan hareket ettirmeyiniz, yemek yedirmeyiniz.
- Yemek saatlerinde hastanıza ve kendinize yemek almayı unutmayınız.
- Çocuk ve bebek hastalarınıza tıbbi girişim sırasında müdahale odasından çıkınız, tedaviye müdahale etmeyiniz.
- Tereddüde düştüğünüz her türlü konuda servis hemşirenizden bilgi alabilirsiniz.
- Refakatçiler, tabiplerin direktifleri içerisinde hastalara bakmakla ve kurum disiplinine uymakla yükümlüdürler
- Kadın servisinde erkek refakatçi kalamaz.
- Ücretli hastaların refakatçilerinden Bakanlık fiyat tarifesine göre ücret alınır.
- Çocuk kliniklerinde refakatçi kadın olmak zorundadır.
HASTA ZİYARETİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DURUMLAR NELERDİR?
- Hasta ziyareti, ziyaret saatlerinde yapılmalıdır
- Ziyaret süresi kısa olmalıdır ( tercihen 5-7 dakika).
- Her hasta başında ikiden fazla ziyaretçi olmamalıdır.
- Hasta yataklarına oturulmamalıdır.
- Hasta başında ve hastane ortamında herhangi bir yere dokunulmamalıdır.
- Serum seti, oksijen manometresi gibi hasta ile ilgili tedavi malzemelerine dokunmamalı veya oynanmamalıdır.
- El hijyenine dikkat etmelidirler.
- Hasta başında yüksek sesle konuşulmamalıdır.
- Hastaya doktorunun izni olmaksızın herhangi bir gıda getirilmemelidir.
- Hasta başında herhangi bir şey yenilip içilmemelidir.
- Aynı odada kalan diğer hastalara da herhangi bir gıda verilmemelidir.
- Hastalara getirilebilecek armağan; kitap, çiçek, kolonya olabilir.
- Ziyaret esnasında diğer hastalar rahatsız edilmemelidir, gereksiz ve meraklı sorular sorulmamalıdır.
- Hasta mahremiyetine saygı gösterilmelidir.
- Ziyaret esnasında, moral bozucu söz ve davranışlardan kaçınılmalıdır.
- Ziyaret saati dışında, gereksiz ve ısrarlı ziyaret taleplerinde bulunulmamalıdır.
- Ziyaret saati sonunda, görevlilerin uyarılarını beklemeksizin hastane terk edilmelidir.
SİZLERDEN İSTEDİĞİMİZ
- Hastanede kaldığınız süre içerisinde hastane kurallarına uymanızı,
- Sizlerin ve refakatçilerinizin hastanemiz personeli ile işbirliği içerisinde olmanızı,
- Hastanemizin hijyen ve temizliğine dikkat etmenizi,
- Sizlerin refakatçilerinizin ve ziyaretçilerinizin diğer hastalarımızın haklarına saygı göstermesini,
- Sizlerin katkılarıyla düzenlenen hastanemizin sizden sonra gelenlere de kaliteli hizmet verebilmesi için gerekli özeni göstermenizi,
- Hastalarımızın tedavileri ve sağlığı açısından ziyaret saatlerine uymanızı,
- Çocuklarınızın sağlığı açısından ziyarete getirmemenizi
RİCA EDERİZ.